Szybowce II Wojny Światowej - wstęp

Temat na pewno mocno odległy od dotychczasowej tematyki mojego bloga. Ostatnie moje szybowcowanie i słuchanie Wołoszańskiego popchnęło mnie trochę w kierunku poznania historii tych statków powietrznych. Okazało się, że historia szybowców jest równie bogata jak każdej innej dziedziny, której dotknęła wojna. Ta krótka wycieczka do historii pokazała zupełnie nowe oblicze tego wdzięcznego urządzenia, jakim jest szybowiec: szybowce wojenne.

Wielkiej pracy na ten temat nie zamierzam pisać, bo popełniono już wiele takich prac i powielanie ich nie ma najmniejszego sensu. Postanowiłem więc jedynie przedstawić kilka fotografii i linki do pełniejszych opracowań.

Ponieważ jednak nasze szybownictwo w Polsce jest niedoceniane (a jest znane wszędzie na świecie! Zwłaszcza dzięki naszym pilotom) to zacznę od pierwszej rewolucyjnej myśli technicznej: szybowiec PWS-101 – pierwszy polski szybowiec ze zbiornikiem balastowym i hamulcami aerodynamicznymi w płatach. Na tym szybowcu dokonano wielu wyczynów w latach 1937-1938 – przede wszystkim pilot Tadeusz Góra wykonał lot o długości 578 km (nie mil jak podają niektóre źródła) ustanawiając wtedy rekord światowy. Wspomnienia pana Tadeusza z tego lotu możemy wyczytać m.in. tu:

http://wyborcza.pl/nekrologi/1,101499,7417201,Legenda_polskiego_lotnictwa.html

A to trasa lotu:

Tak dla uzupełniania tej informacji należy dodać, że ten wspaniały pilot odszedł od nas na początku tego roku. Wspaniała postać naszego kraju i lotnictwa (lektura obowiązkowa: http://pl.wikipedia.org/wiki/Tadeusz_Góra).

Oto fotka tego cuda (więcej na stronie: http://www.piotrp.de/SZYBOWCE/ppws101.htm oraz http://www.aeroklub.bydgoszcz.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=57&Itemid=78):

Dla porównania odsyłam do opisów dwóch innych szybowców polskiej myśli lotniczej, które rywalizowały z PWS-101: Orlik: http://www.piotrp.de/SZYBOWCE/porlik.htm, oraz CW-5 (znany raczej jako CW-5 bis): http://www.piotrp.de/SZYBOWCE/pcw5.htm

Wróćmy jednak do rozwiązań wojskowych.

Zacząłem lekturę od artykułu na o2.pl (http://wiadomosci.o2.pl/?s=512&t=8995), który przedstawił chronologicznie dzieje wojskowe szybowców (niestety wybiórczo). Oczywiście mowa tu przede wszystkim o tych, które mieściły więcej niż dwóch pilotów. Pierwsze pomysły na wielkie transportowe szybowce w Niemczech pojawiły się w po przegranej Bitwie o Anglię. 

W pierwszej fazie powstały dwa projekty:

- Junkersa Ju 322 Mammut – ten nie wszedł do seryjnej produkcji, ale swoja konstrukcją i pomysłami zdecydowanie zachwycał. Trochę danych technicznych: http://pl.wikipedia.org/wiki/Junkers_Ju_322, i fotek (głównie) modeli: http://www.fantastic-plastic.com/JUNKERSJu322MammutPage.htm i http://images.google.pl/imgres?imgurl=http://img205.imageshack.us/img205/9471/ju322pi2.jpg&imgrefurl=http://www.allaircraftarcade.com/forum/viewtopic.php%3Ft%3D10622%26view%3Dnext%26sid%3Dd868052effbad673d338bd81760244d9&usg=__fVddpwqPDAFtxBplwCD-BjGp9wc=&h=569&w=751&sz=65&hl=pl&start=2&um=1&itbs=1&tbnid=UZhCSKGz-oZJ5M:&tbnh=107&tbnw=141&prev=/images%3Fq%3DJunkersa%2BJu%2B322%2BMammut%26um%3D1%26hl%3Dpl%26lr%3D%26sa%3DN%26tbs%3Disch:1 a także ciekawy zrzut publikacji o tym wynalazku: http://images.google.pl/imgres?imgurl=http://bp2.blogger.com/_KezhQ6waZT0/R48RSOqBWiI/AAAAAAAABzM/O5yWkCnhhj8/s320/mammut3.jpg&imgrefurl=http://www.airlandseaweapons.devhub.com/blog/2009/09/18/junkers-ju-322-mammut-1&usg=__4vHmjHq6wgfIZMfXtoTjyqVnk-g=&h=238&w=320&sz=32&hl=pl&start=4&um=1&itbs=1&tbnid=zxbmXMyHdCSQ6M:&tbnh=88&tbnw=118&prev=/images%3Fq%3DJunkersa%2BJu%2B322%2BMammut%26um%3D1%26hl%3Dpl%26lr%3D%26sa%3DN%26tbs%3Disch:1

- Messerschmitta Me 321 – wybrany do produkcji przez wojskowych, zwany także Gigantem. Trochę danych technicznych: http://pl.wikipedia.org/wiki/Messerschmitt_Me_321_Gigant i fotek: http://www.aviastar.org/air/germany/me-321.php; http://images.google.pl/imgres?imgurl=http://bp1.blogger.com/_CbwnjooteyI/SD5H25L66UI/AAAAAAAANrg/ajIHc8ga_sA/s400/17.jpg&imgrefurl=http://anonymous-generaltopics.blogspot.com/2008/05/messerschmitt-me-321.html&usg=__p_l45LuRoo-ErUkOn9VY9MZSJ_w=&h=300&w=400&sz=13&hl=pl&start=6&um=1&itbs=1&tbnid=_h0tnatXoTvY7M:&tbnh=93&tbnw=124&prev=/images%3Fq%3DMesserschmitta%2BMe%2B321%26um%3D1%26hl%3Dpl%26lr%3D%26sa%3DN%26tbs%3Disch:1  oraz http://images.google.pl/imgres?imgurl=http://www.sspanzer.net/Phantom/me323/Me321.jpg&imgrefurl=http://www.forum.spotter.pl/me-321-t2263/index.html&usg=__b8hdXDydZg5dL-PxZznGl4WAAns=&h=427&w=1200&sz=46&hl=pl&start=18&um=1&itbs=1&tbnid=YQxvjikokXC32M:&tbnh=53&tbnw=150&prev=/images%3Fq%3DMesserschmitta%2BMe%2B321%26um%3D1%26hl%3Dpl%26lr%3D%26sa%3DN%26tbs%3Disch:1  (wraz z opisem). I na koniec hiper-fajne fotki (również modeli): https://www.fiddlersgreen.net/models/aircraft/Messerschmitt-Me321.html

Trzeba przyznać, że kolosy robiły wrażenie nie tylko wielkością, ale i ładownością (maksymalnie 20-22 tony!). Nie wspominając wszystkich problemów technicznych jakie były do pokonania przy wyciągnięciu takiego kolosa w górę, do nieba… Polecam lekturę :) Zwłaszcza, że tych szybowców powstało kilkadziesiąt sztuk! Większość problemów technicznych pozbyto sie zamieniając szybowiec w samolot (6 silników) - odtąd samolot przyjmuje nazwę Me-323.


Mimo tych wielu problemów technicznych, z którymi borykali się Niemcy, okazało się, że pomysł był trafiony i działania z użyciem szybowców zaczynały przynosić znaczące korzyści. Brytyjczycy więc szybko podjęli rękawice i postanowili nie czekać z odpowiedzią, jaką był szybowiec desantowy AS-51 Horsa. Szybowiec całkowicie z budowany z drewna – dzięki temu udało się wyprodukować aż w 3655 sztukach!!! Po raz pierwszy użyto ich pod koniec 1942 roku. Oto filmowa prezentacja szybowca:



Opis danych technicznych (i nieco historii): http://pl.wikipedia.org/wiki/Airspeed_Horsa oraz (wersja angielska - zdecydowanie pełniejsza): http://en.wikipedia.org/wiki/Airspeed_Horsa, gdzie dodano także kilka fantastycznych fotek i na koniec opis z fotkami z forum spotter.pl: http://www.forum.spotter.pl/airspeed-as-51-horsa-t5552/index.html?t=5552.

Niemieckie szybowce bojowo-desantowe jednak nie były pierwszymi. Mieli je i Amerykanie i Rosjanie i Japończycy. Nie były wprawdzie już tak imponujące, jednak nie były tez ani sportowymi ani szkoleniowymi. Oto niektóre z przykładowych konstrukcji szybowców z czasów II Wojny Światowej:


- A-7 (RF-8): http://pl.wikipedia.org/wiki/A-7_(szybowiec)

- General Aircraft Hotspur: http://pl.wikipedia.org/wiki/General_Aircraft_Hotspur

- DFS-230 (http://pl.wikipedia.org/wiki/DFS_230) – to na tych szybowcach dokonano desantu w operacjach nad Belgią, Bałkanami, Kretą a także użyto do uwolnienia Mussoliniego(!). Ładowność: 2 pilotów + 10 żołnieży.

- Waco CG-3 (http://pl.wikipedia.org/wiki/Waco_CG-3)

- Meada Ku-1 (http://pl.wikipedia.org/wiki/Maeda_Ku-1 i http://images.google.pl/imgres?imgurl=http://www.airwar.ru/image/idop/glider/ku1/ku1-c1.jpg&imgrefurl=http://www.airwar.ru/enc/glider/ku1.html&usg=__HS-cPf9a4sX5U9C28a6JOZCDN6w=&h=195&w=600&sz=34&hl=pl&start=4&um=1&itbs=1&tbnid=wMNScEFcwEcSqM:&tbnh=44&tbnw=135&prev=/images%3Fq%3DMaeda%2BKu-1%26um%3D1%26hl%3Dpl%26lr%3D%26sa%3DN%26tbs%3Disch:1)

- Gribovski G-11 (http://en.wikipedia.org/wiki/Gribovski_G-11) 

- Slingsby Hengist (http://en.wikipedia.org/wiki/Slingsby_Hengist)

- Waco CG-4 (http://en.wikipedia.org/wiki/Waco_CG-4A)

- Gotha Go 242 (http://en.wikipedia.org/wiki/Gotha_Go_242)

- General Aircraft Hamilcar (http://en.wikipedia.org/wiki/General_Aircraft_Hamilcar)

- Antonov A-40 (http://en.wikipedia.org/wiki/Antonov_A-40) - w zasadzie szybujący czołg

- Baynes Bat (http://en.wikipedia.org/wiki/Baynes_Bat) - prototyp

- Ilyushin Il-32 (http://en.wikipedia.org/wiki/Ilyushin_Il-32)